FNV draagt bij aan discussie automatisering op ITF-congres
Tijdens het ITF-congres dat in oktober 2018 in Singapore werd gehouden, heeft FNV Havens nadrukkelijk de aandacht gevestigd op allerlei aspecten van automatisering die in het congresdocument van ITF onderbelicht waren gebleven. Niek Stam kreeg applaus voor de opmerkingen die hij hierover tijdens het congres maakte.
“Het is zo belangrijk dat havenvakbonden wereldwijd samen optrekken als het om automatisering en robotisering gaat”, zegt Stam. “De meeste bedrijven en aandeelhouders opereren wereldwijd, daarom moeten wij dat als bonden ook doen.” Probleem is volgens hem dat nog steeds veel te veel vanuit de theorie wordt gepraat. Terwijl er inmiddels (helaas) voorbeelden te over zijn om de praktijk leidend te laten zijn. Tijdens het ITF-congres presenteerde Stam verschillende Power Pointpresentaties, waarmee hij en collega Joost van der Lecq namens FNV Havens bijdragen aan de door ETF georganiseerde Roadshow. Tijdens die Roadshow wordt scholing gegeven aan Europese collega-havenbonden.
“Wij zijn al lange tijd bezig met de gevolgen van automatisering en robotisering”, vervolgt Stam. “De ontwikkelingen op de Tweede Maasvlakte drukken iedereen met de neus op de feiten. De gevolgen van automatisering voor werkgelegenheid en arbeidsomstandigheden worden door de voorstanders van automatisering dikwijls te rooskleurig voorgesteld.”
Gevolgen afstoppen
Tijdens het ITF-congres vertelde Stam de zaal hoe FNV Havens zich inspant om te zorgen dat automatisering niet leidt tot een sociaal drama. Op het Havenwerkerscongres van FNV Havens in 2017 is daar ook uitgebreid over gesproken. Het gaat om werkgelegenheidsgaranties en allerlei maatregelen die kunnen helpen om die garanties te kunnen afgeven, maar ook om arbo-aspecten (beeldschermwerk, job-rotatie). Er moet goed nagedacht worden over de gevolgen voor werknemers voordat een besluit tot verdere automatisering wordt genomen. Maatschappelijk gezien is het hoog tijd dat ook robots belasting gaan betalen, aangezien zij werknemers vervangen die ook altijd belasting hebben betaald. Bedrijven die kiezen voor robots en andere automatisering profiteren immers ook volop van alle collectieve voorzieningen die met belastinggeld worden gefinancierd.
Samen strijden
“Zowel tijdens de Roadshow als tijdens het ITF-congres hebben we als FNV Havens nog eens duidelijk gemaakt dat automatisering ten koste gaat van werkgelegenheid, als we niets doen. Bovendien leidt het tot veel onzekerheid bij havenwerkers. Over de aard van het werk, maar ook of je straks überhaupt nog wel nodig bent als havenwerker. Als gezamenlijke vakbonden wereldwijd moeten we ervoor strijden dat automatisering niet automatisch leidt tot minder banen of slechtere arbeidsomstandigheden. Werknemers moeten betrokken worden bij elk automatiseringsproject en de sociale kosten van automatisering moeten worden gecompenseerd. Alleen samen kunnen we deze strijd voeren.”